Hongarije


Het wapen van Hongarije staat op deze pijpenkop centraal, hetzelfde wapen staat ook op allerlei pijpenkoppen die gewijd zijn aan de vrede van Aken uit 1748. Een grote speler in deze vrede was Maria Theresa van Oostenrijk. Zij was Aartshertogin van Oostenrijk, koningin van Hongarije en Bohemen en had als telg van het roemruchte Habsburger geslacht nog een heleboel gebieden op haar naam. Het wapenschild is eigenlijk niet van Hongarije, maar van haar en wordt op alle verschillende uitvoeringen van pijpen hetzelfde uitgevoerd. Als je er tegenwoordig naar zoekt, via Internet, kom je het niet direct tegen. Het schild is direct verbonden aan Maria Theresa en bestaat uit een hartschild met daaromheen vier kwartieren. Het hartschild is het Oostenrijkse wapen. Linksboven staat het wapen van Hongarije, rechtsboven het wapen van Bohemen, linksonder is Bourgondië en rechtsonder staat een gekroonde adelaar. Het wapen van Maria Theresa dat nu bij zoekopdrachten verschijnt bevat de adelaar niet, al wordt haar schild gedragen door een dubbelkoppige adelaar.

Ter illustratie: dit is het wapenschild van Maria Theresa van Oostenrijk dat op de Wikipedia pagina over haar wordt gebruikt. De overeenkomsten, maar ook de verschillen, zijn duidelijk.

Een opvallend detail bij de pijpen met het wapen van Hongarije is dat sommige graveurs kiezen voor 'koning van Hongarije', anderen voor 'koningin van Hongarije'. Hoewel er ook een koning was, was de keuze voor koningin meer voor de hand liggend, gezien de status van Maria Theresa. Ook is het schild feitelijk háár wapen.



Ovaalvormige pijpenkop uit de periode 1740-1750. Naar de roker toe staat het wapen van Hongarije, gekroond met een grote keizerskroon. Het wapen wordt geflankeerd door twee soldaten. De soldaat aan de linkerkant houdt een musket vast. Onder hem loopt een tekstlint met 'CROAAT'. De soldaat rechts houdt het schild vast. Hij draagt een helm, een cape en een zwaard aan zijn riem. Op het tekstlint onder hem staat 'LAVONIE' (SLAVONIER, door ruimtegebrek ingekort). De soldaten staan op een lijnvormige bodem, waaronder wat bloemenranken zijn aangebracht. Boven de soldaten staan ook tekstlinten, met links 'KONING' en rechts 'UNGARI'. De ruimte van de roker af is ook gevuld, met het wapen van Gouda gekroond, gedragen door twee klimmende leeuwen. De leeuwen staan op een lijnvormige ondergrond, met een lambrequin er onder.

Het gedeelte steel direct tegen de kop is bewerkt met een omgedraaid schubbenmotief.

De hiel heeft op de linkerzijde het wapen van Gouda staan, het hielmerk is D gekroond.


Ovaalvormige pijpenkop uit de periode 1740-1750. Naar de roker toe staat het wapen van Hongarije, gekroond met een grote keizerskroon. Deze pijpenkop heb ik gevonden samen met enkele identieke fragmenten, die duidelijker zijn van afbeelding. Het tekstlint boven de soldaten zijn helaas op geen enkel fragment erg duidelijk.

Naar de roker toe staat het wapen van Hongarije, gekroond met een grote keizerskroon. Het wapen wordt geflankeerd door twee soldaten. De soldaat aan de linkerkant houdt een musket vast. Onder hem loopt een tekstlint met 'CROAAT'. De soldaat rechts houdt het schild vast. Hij draagt een helm, een cape en een zwaard aan zijn riem. Op het tekstlint onder hem staat SLAVONIER. De soldaten staan op een lijnvormige bodem, waaronder een diagonaal raster met punten in de ruitvormen is aangebracht. Boven de soldaten staan ook tekstlinten, met links 'KONINGIN' en rechts 'VAN HONGARIJE', maar dat is op deze pijp en de fragmenten onleesbaar.

De hiel heeft op de linkerzijde het wapen van Gouda staan, het hielmerk is slang. Het merk is op zijn kop geplaatst.