Namen op 18e eeuwse stelen

De 18e eeuw is de eeuw van de dunne stelen. Ook de koppen worden dunwandiger en anders van vorm, waardoor versieringsthema's zich aanpassen. Zeker in de eerste helft van de 18e eeuw werkt iedereen toe naar verfijning. Versieringen worden gedetailleerder en realistischer. Omdat het Goudse pijpenmakersgilde weinig ruimte biedt aan extra reclame op de pijp, los van het stempel van de pijpenmaker, wordt het rolstempel met tekst voor de steel bedacht. Op de meeste pijpen werd meestal al een zwaartepuntreliëf  gezet in de vorm van wat raderingen, daaromheen kon nu met een rolstempel tekst worden gezet. Dit nam weinig ruimte in en verzekerde de pijpenmaker naast het merk (dat overdraagbaar was) van enige naamsbekendheid. De meest gebruikte combinatie is een band met de naam van de pijpenmaker in combinatie met de tekst 'IN GOUDA'. Omdat de stelen van de pijpen steeds dunner werden, werd de naam van de pijpmakers dikwijls afgekort of onvolledig op de steel gestempeld. Reclameteksten komen ook voor, in de vorm van een enkel woord. Don Duco vermeldt in 1987 al 'SAS VAN GENT', maar ook 'HARLINGEN' en 'SCHEEPJES' (bij het merk scheepje) zijn inmiddels bekend.

*Behalve de met rolstempels aangebrachte namen zijn namen ook terug te vinden op gegraveerde stelen, waar ze als banden tussen de decoratie staan. Deze methode was populair in de 17e eeuw, maar komt in de 18e eeuw vrijwel niet voor.

Een verzameling steelfragmenten met raderingen en naamstempels. De naamstempels zijn meestal tweedelig: één stempel geeft de (afgekorte) naam van de pijpenmaker weer, de tweede is bijna standaard met de tekst 'IN GOUDA'.

Stelen uit een stort van Jacob Arijsz. Danens en Jan Arijsz. Danens (lit. 2). De trechtervormige pijpenkoppen bij deze stort waren gemerkt met het merk molen en zijn van Jacob geweest (1722-1732), maar op de stelen die hier zijn afgebeeld staat Jan Danens (vanaf 1759). Ook staat als reclame de naam van zijn handelaar op de steel, F. en I. van de Velde.

I.SCHOL Jacob Scholten, 1764-1795, merk: 5 gekroond

BARENT.V.BERKEL Barend van Berkel, 1730-1762, merken BVB en keizerskroon

.SCHEEPIES. Scheepjes staat voor pijpen met het merk scheepje.

Op de onderste regel staat GOUDA of IN GOUDA, als vestigingsplaats van de pijpenmaker.

Bij MP 2020 Taliman, Maassluis

2005, Gouda. Rolstempels met IACOB.BOS

Een aantal stelen van pijpen uit de periode 1735-1745, van de Goudse pijpenmaker Jan van der Noot. Op de stelen staan rolstempels met de tekst 'I.V.D.NOOT' en 'IN GOUDA'.

Uit een stort van generaties Blom: ISAK.BLOM en COEN:BLOM

Uit en om Gouda. Tekst: H.DE.ROOS, VERSLUYS, I.DE VIN..

Het ook al hierboven afgebeelde korte trechtervormige model heeft kort achter de pijpenkop op de steel een tekst staan. De tekst is verticaal aangebracht met een rolstempel. Er staat '.BATAVE.'. Dit heeft niets te maken met de naam van de pijpenmaker, maar is waarschijnlijk een reclamespreuk van een kopende partij.

Als afsluiting van een steeltordering met radvormige stempels staat de naam F. VERZYL. om de steel gerold.

De tekst op deze steel komt van een pijp die niet in Gouda is gemaakt, maar wel als zodanig verkocht moest worden. In bijvoorbeeld Alphen aan den Rijn waren ze erg goed in het namaken van Goudse kleipijpen. In plaats van een rolstempel met de tekst ' IN GOUDA' staat er ' INGAUDAS' .

Namen op stelen in alfabetische volgorde (de bijbehorende gegevens zijn ontleend aan Merken en merkenrecht, Don Duco, 2003):