Zijmerken met een 'N'


Dankzij Ewout Korpershoek (Lit. 10) weten we tegenwoordig meer over de herkomst van de letter N op de zijkant van pijpenkoppen. De eerste N-en werden in Schoonhoven geplaatst door vader en zoon Nobel, vanaf 1700. Vanaf 1730, nog op het trechtermodel, wordt de N gekroond ook geplaatst door andere pijpenmakers. Waarschijnlijk hadden de pijpen met de N op de zijkant een goede marktwaarde. De N is een eigen leven gaan leiden en is gebruikt inclusief talloze initialen boven de kroon.


N gekroond

De N gekroond, eerst op trechtervormige koppen, daarna op ovale pijpenkoppen. De kroon wordt eerst weergegeven als parelkroon, met vijf of meer parels, en daarna als markiezenkroon, in een normale vorm of met grote fleurons. In het laatste geval, op een behoorlijk vormloze, laat 18e eeuwse pijp, is de kroon niet veel meer dan een serie stippen.

Bijzonderheden: Op de hiel van de tweede pijpenkop staat een kleine A afgebeeld, verwijzend naar de pijpenmaker. Op de andere kant van de hiel staat niets. Eigenlijk is dit dus een N gekroond met één toegevoegde initiaal.  Op de zesde pijp is de N gekroond geplaatst op de rechterzijde van de pijp. Hoewel dit niet ongewoon was, is links altijd de voorkeurskant geweest en komt het plaatsen van een merk op de rechterzijde minder voor.