Vervormd tijdens het bakken


Regelmatig kom je onderdelen van kleipijpen tegen die vervormd zijn. De ketel heeft een deuk of de steel loopt een beetje krom. Het zijn fouten die tijdens het bakken ontstonden. In de pijpenmakerspot (pijpenpot), waarin de pijpen tijdens het bakken stonden opgestapeld, konden de pijpen voor ze helemaal hard waren nog wat inzakken. Soms is dat een beetje zichtbaar en soms best goed. Zolang de pijp er nog enigszins bruikbaar uitzag (en was), werden de pijpen verkocht en gerookt. Op de markt zullen ze wat minder hebben gekost.


Vervorming vindt relatief vaak plaats aan de kwetsbare bovenzijde van de pijpenkop. De pijpen worden in grote potten rondgestapeld met de pijpenkoppen naar beneden. Als de klei nog net iets te zacht is houdt de pijp zijn eigen gewicht niet en zakt wat in, waardoor de pijpenkop samengeknepen wordt. Het oppervlak kan hier eventueel ook door gaan scheuren.


Trechtervormig model pijp van het meest eenvoudige type. De kant van de steel af is naar binnen gaan staan. de pijp is ondanks de vervorming verkocht en gerookt. Opvallend is dat de persnaad aan de ingezakte kant ook niet goed is gladgestreken, alsof de pijpenkop tijdens de bewerkingsfase al een deuk had, en die niet tijdens het bakken heeft opgelopen.


20e eeuwse misbaksels uit de fabriek van P. van der Want aan de Kuiperstraat. De pijpen zijn minimaal afgewerkt, maar ook vervormd.