Op de volgende pagina's staat een overzicht van alle merken die bekend zijn uit Gouda.
Het uitgangspunt is het boek Merken en merkenrecht van de pijpenmakers in Gouda van Don Duco. Dit is het meest complete standaardwerk binnen het vakgebied en een goede keus voor wie zich verder wil verdiepen in het onderwerp. Het boek is te koop in The Amsterdam Pipe Museum, kijk bij Literatuur voor meer informatie.
Op deze site worden in de merkenlijst geen pijpenmakersnamen genoemd. Alleen een begin- en een einddatum van het betreffende merkgebruik worden vermeld en eventuele vacante periodes. Dit is gedaan om de meerwaarde van het onderzoek van Don Duco in stand te houden en geen kopie op het net te zetten.
De bijdrage van de hier geplaatste merkenlijst is dat er van de merken, die ik door de jaren heb verzameld, scans en foto's zijn gemaakt. Hierdoor zijn er fotografische afbeeldingen met een hoge resolutie beschikbaar. Het voordeel is een natuurgetrouwe weergave van het merk, met vormvariaties binnen de looptijd. Dit komt naar mijn mening de algemene observatie ten goede.
Let wel dat kennis van de in de literatuur gebruikte, getekende versie bijdraagt aan het beeld. Tot slot is het observeren nooit klaar. Zeldzame merken, een overdaad aan (kleine) vormvarianten of door omstandigheden slecht leesbare merken in de verzameling maken de lijst altijd voor verbetering vatbaar.
In Gouda worden voortdurend nieuwe pijpenkoppen gevonden en met enige regelmaat komt het voor dat er merken op voorkomen die niet zijn opgenomen bij de 1047 merken die Don in zijn standaardwerk heeft opgenomen. Vaak gaat het om merken uit de eerste helft van de 17e eeuw, omdat daar in de archieven weinig tot niets over is terug te vinden. We zijn dan helemaal afhankelijk van de bodemvondsten en kunnen op zijn best met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid stellen dat het gevonden product ook in Gouda is gemaakt. Alleen bij de productieafvalstorten van Goudse pijpenmakers in de binnenstad is met zekerheid vast te stellen dat een merk Gouds is. Het achterhalen van de bijbehorende maker is dan alleen meestal niet mogelijk.
Gedurende de looptijd van deze site probeer ik de nog niet gedetermineerde Goudse merken die ik ben tegengekomen, toe te voegen aan de al bekende collectie. Een moeilijkheid daarbij is dat sommige merken in eerste instantie nieuw lijken, maar ook een onbekende vormvariant kunnen zijn van een bekend merk. Om een voorbeeld te noemen: het merk 'drie manen' is bekend, maar een variant van drie sikkels met een streep ertussen is ofwel een vroege vorm, of toch een kortlopend uniek merk uit het einde van de 17e eeuw.