gorinchemse merken

J.P. Brinkerink M.C.W. Veen, 1988, de kleipijp als bodemvondst, hoofdstuk Gorinchem, Weesp

J. van der Meulen et al., 1992, Tabakspijpennijverheid in Gorinchem, Leiden

In 1992 schreef Hans van der Meulen c.s. een goed gedocumenteerd boek over de kleipijpenindustrie van Gorinchem. Het boek is tegenwoordig alleen nog tweedehands te verkrijgen, zoals veel boeken over kleipijpen. De meeste merken die de pijpenmakers uit Gorinchem op hun kleipijpen hebben gezet, worden hierin vermeld. De lijst op deze site is ontleend aan dit boek.

Nota bene: ik heb niet gekeken naar de productie van de 18e eeuwse pijpen, die in Gorinchem bijna alleen van zijmerken werden voorzien, maar naar de hielmerken van de Gorinchemse 17e eeuwse productie. De enkele 18e eeuwse Gorinchemse hielmerken staan ook in deze lijst.

Totale Gorinchemse productieperiode: 1635-1825

In de 17e eeuw zijn er in Gorinchem al pijpenmakers actief en zij gebruiken de volgende hielmerken:

Raderingen op de hiel van dubbelconisch gevormde kleipijpen uit Gorinchem, 1640-1660.

Gekroonde rozen, 1635-1655. Bij twee rozen staan initialen, maar die zijn niet leesbaar.

Uil

Posthoorn gekroond met onduidelijke initialen

IA en AI

BC gekroond

MC gekroond

TD met kroon, met roos, met leeuw

RI gekroond

LL met sterren

WP, WP met sterren, WP met rozen, gekroonde roos met WP

HR gekroond,  met roos gekroond

AS (ook met gespiegelde S)

RS gekroond met ster

WT met sterren, ook gespiegeld als TW. Het eerste merk is gecombineerd met stippenrozen op de zijden.

WT met springend hert.

Het feit dat dit merk regelmatig opduikt en de verspreiding van vondsten van dit merk over Nederland geeft aan dat er op deze werkplaats veel pijpen werden gemaakt en dat er buiten de gemeentegrenzen werd geëxporteerd.

SGH gekroond