gorinchemse merken



In 1992 schreef Hans van der Meulen c.s. een goed gedocumenteerd boek over de kleipijpenindustrie van Gorinchem. Het boek is tegenwoordig alleen nog tweedehands te verkrijgen, zoals veel boeken over kleipijpen. De meeste merken die de pijpenmakers uit Gorinchem op hun kleipijpen hebben gezet, worden hierin vermeld. De lijst op deze site is ontleend aan dit boek.

Nota bene: ik heb niet gekeken naar de productie van de 18e eeuwse pijpen, die in Gorinchem bijna alleen van zijmerken werden voorzien, maar naar de hielmerken van de Gorinchemse 17e eeuwse productie. De enkele 18e eeuwse Gorinchemse hielmerken staan ook in deze lijst.

Download
Tabakspijpennijverheid in Gorinchem
Het hele boek is gedigitaliseerd door de Pijpelogische Kring Nederland en ook via deze download te gebruiken.
Tabakspijpennijverheid-in-Gorinchem.pdf
Adobe Acrobat document 9.9 MB

Totale Gorinchemse productieperiode: 1635-1825

In de 17e eeuw zijn er in Gorinchem al pijpenmakers actief en zij gebruiken de volgende hielmerken:

 

 

 

 

 

 

 

J.P. Brinkerink M.C.W. Veen, 1988, de kleipijp als bodemvondst, hoofdstuk Gorinchem, Weesp

J. van der Meulen et al., 1992, Tabakspijpennijverheid in Gorinchem, Leiden

Beeldmerken

Roos (gekroond)

uil

adelaar

posthoorn

rad

radering

 

2 letters

IA (en AI)

NA

WB

BC gekroond

MC gekroond

AD gekroond

TD gekroond, met roos, met leeuw

IG

CH, CH gekroond

EH

RI gekroond

WI, WI met roos

BM met roos

WM

PP

RP (gekroond)

WP, WP met roos, WP met sterren

AS, AS met roos

IS

WS

BR

HR gekroond, HR met roos

IS gekroond

GS met roos

RS met ster, RS met roos

WT, WT met roos, WT met springend hert

 

3 letters

CVE monogram

SGH gekroond *late 18e eeuw

DIM

BMT met roos

 



IA en AI

BC gekroond


WP, WP met sterren, WP met rozen


HR met roos gekroond


RS gekroond met ster


WT met sterren, ook gespiegeld als TW. Het eerste merk is gecombineerd met stippenrozen op de zijden.

WT met springend hert.

Het feit dat dit merk regelmatig opduikt en de verspreiding van vondsten van dit merk over Nederland geeft aan dat er op deze werkplaats veel pijpen werden gemaakt en dat er buiten de gemeentegrenzen werd geëxporteerd.


SGH gekroond