De rookende landman


Een pijp met een beetje dezelfde thematiek als de Neptunus-Mercurius pijpen is de uitvoering met daarop een rokende landman. De pijp is, zoals haar tekstlinten al zeggen, gewijd aan de bloeiende pijpenhandel. Of althans, dat is toch de vurige wens van de pijpenmakers uit Gouda. De pijpenhandel in de eerste kwart van de 19e eeuw kon wel een boost gebruiken. In de 18e eeuw was Gouda geheel voor haar inkomsten afhankelijk van de pijpenhandel en los van het verval daarvan had de Napoleontische overheersing tot 1813 daar een stevige knauw aan gegeven. 'Terug naar de gouden tijden in Gouda!', willen de pijpenmakers met deze pijpen zeggen.


Ovaalvormige pijpenkop uit de periode 1813-1830. Op de linker- en rechterzijde van de pijpenkop is een groot ovaal gegraveerd, waarvan de begrenzing bestaat uit stippen. Op de persnaden van de kop zijn bladmotieven aangebracht. Naar de roker toe zijn deze iets uitbundiger en aan de bovenzijde ontspruiten zelfs enkele bloemen. In het ovaal aan de linkerzijde staat een grote ton met tabakspijpen er in opgestapeld. De stelen komen er in een punt boven uit. Aan de uiteinden worden ze bij elkaar gehouden door een kleine kleiring (die werd tijdens het bakken al aangebracht) en diagonaal over de stelen loopt een wikkel met een reclametekst. Op de houten ton staat de tekst: GOUDSE PYPE. Rechts achter de ton is de zee te zien met daarop een zeilschip (handelsschip). Bij de ton staan nog enkele losse pijpen en twee manden met kortgesteelde pijpen. Aan de bovenzijde, maar in de ovaal, staat de tekst: 'D.BLOEIENDE PYPENHANDEL'. Aan de rechterzijde staat een landman in het ovaal. In woorden van onze tijd: een boer, of een grondarbeider. In een soort zondags pak (maar met wel laarzen) leunt hij tegen zijn schep en rookt op zijn gemak een lange pijp. De omgeving is ook landelijk. Grasland (of een ander laag gewas), bloemen en een boerderij op de achtergrond  maken het plaatje van een gelukkige landeigenaar af. Ook weer aan de bovenzijde, maar in de ovaal, staat de tekst: 'D.ROOKENDE LANDMAN'.

De pijp heeft op de hiel nog het wapen van Gouda met een S erboven, een teken dat de pijp van vóór 1930 is. Het hielmerk is de 12 gekroond, het merk werd in deze periode gebruikt door Arie Sibbes. (Lit.)