Het wapen van de familie Nepveu


Er bestaat een pijp met op de kop een in eerste instantie niet bijzonder opvallende heraldische voorstelling. Naar de roker toe staan twee ovalen met daarin links een klimmende leeuw en rechts een Oranjeboom. Er zijn verder geen spreuken of namen toegevoegd, dus zonder al te veel kennis zou dit een niet al te opvallende Oranjepijp kunnen zijn. Het gaat hier om een pijpenkop met een specifiek familiewapen. Het is het wapen van de familie Nepveu en de pijpenkop is gemaakt ten tijde van de werkzaamheden van Jan (of Jean) Nepveu. Jan Nepveu was namelijk gouverneur-generaal van Suriname van 1770 tot zijn dood in 1779. De pijpenkop met zijn familiewapen valt te plaatsen in de derde kwart van de 18e eeuw en de pijp is misschien ter ere van zijn gouverneurschap per 1770 gemaakt.


Ietwat bolle, ovaalvormige pijpenkop uit de periode 1770-1790. De voorstelling staat naar de roker toe en eindigt op de zijden. Naar de roker toe staan twee ovalen, met daarin links een klimmende leeuw en rechts een Oranjeboom. In het midden, boven de twee ovalen, staat een grote bladerkroon. De versiering tussen de ovalen is eenvoudig. Zes verticale banen lopen ineen tussen de ovalen en zijn opgevuld met een zigzagpatroon. Op de linker en rechterzijde loopt langs een ornamentele krul een bladerpatroon, zoals een rank van een klimplant naar beneden. Het laatste blad lijkt op een bloem en de rank eindigt met drie stippen. Bijna verstopt aan de onderzijde van de pijpenkop, net zichtbaar op de zijden, staan de initialen E en V, of IV, want er is wel iets dubbels aan de E.

De initialen EV zijn niet bekend of beschreven, wel de initialen IVE. Zouden de I en de E allebei in het letterteken verwerkt zitten, wat ongewoon is maar wat wel zo lijkt, dan hebben we te maken met in ieder geval een bekende pijpenmaker uit Gorinchem, Jan van Erp. De andere optie zou zijn als je alleen de initialen IV neemt, van Jan Valke uit Gorinchem. Maar Jan van Erp begint al met pijpenmaken in 1778 en Jan Valke pas in 1789. De laatste valt dan een beetje uit de tijdlijn waarin deze pijpenkop gemaakt zou moeten zijn. (Informatie over deze initialen en pijpenmakers komen uit lit. 11. De pijpenkop lijkt zeker op een degelijk Gorinchems product.

Aan het steelrestant te zien is er op de steel nog sprake geweest van een walvismotief, die begint met de bek van een grote vissenkop.


Nog even over het wapen van de familie Nepveu. Behalve de duidelijke gelijkheid in voorstelling van de pijpenkop met het familiewapen, is ook te zien dat de Oranjeboom maar vier specifiek aangebrachte Oranjeappels toont, min of meer in een vierkant geplaatst. Hetzelfde aantal Oranjeappels, ook in een verwrongen vierkant, staat in de Oranjeboom op de pijp. De informatie over het wapen of een afbeelding ervan zal bij de graveur aanwezig zijn geweest.