Kleipijpen uit Frankrijk
Het heeft lang geduurd voordat de Franse pijpen enige invloed hadden op de markt in Nederland. Het aanbod in Nederland was groot en de invloed van het buitenland was vooral en beperkt aanwezig in plaatsen dichtbij Duitsland en België. In de 19e eeuw verandert er veel voor de kleipijp in Nederland en één van de factoren die het gezicht van de achterhaalde kleipijp moet redden is de figurale (fantasie) pijp. In de eerste helft van de 19e eeuw is men in Frankrijk al begonnen aan het kunstig modelleren van pijpen in allerlei vormen. Vooral de gezichtspijpen krijgen aandacht. Juist met deze vaak zeer vakkundig gemaakte pijpen, van een bovengemiddeld niveau, scoort Frankrijk goed en deze pijpen worden eerst Europees verhandeld, dan na enige tijd ook nagemaakt. Omdat het niveau van de Franse portret- en versierkunst te hoog is, worden ook wel mallen opgekocht die in Frankrijk hun actualiteit hebben verloren. De Nederlandse fabrikanten maken er goede sier mee, al ging direct een hoop van de charme verloren wanneer de mallen werden opgehaald (bijgewerkt na slijtage, om weer scherp te maken).
Een pijp die graag gerookt werd in Nederland was de Jacobspijp. Dit model werd al vanaf het midden van de 19e eeuw in Frankrijk gemaakt en vanaf de laatste kwart van de 19e eeuw begint de populariteit van de kop in Nederland toe te nemen. Veel modellen zijn afkomstig van allerlei buitenlandse fabrieken, maar ook in Nederland wordt de pijp uiteindelijk gemaakt.
Deze uitvoering is afkomstig van de firma Gambier te Givet. Doordat hun handelskantoor in Parijs is gevestigd valt er vaak Gambier a Paris op de pijpen te lezen. Op deze pijp staat:
- Je suis le vrai Jacob (ik ben de ware Jacob).
- JACOB en nog eens JACOB aan de onderzijde van de manchet.
- Gambier a Paris 998 (op deze pijp is de tekst gedeeltelijk afgebroken).
998 is het modelnummer waaronder deze pijp bekend is bij Gambier. Via een catalogus met afbeeldingen, modelnummers en namen zijn de pijpen door handelaren te bestellen. Nummer 998 staat beschreven als een normaal model Jacobspijp, er is een grotere en een kleinere uitvoering van, elk met weer een eigen modelnummer.
Nogmaals een Jacobspijp, maar nu mogelijk niet meer van Gambier. Welke Europese, of zelfs Nederlandse fabrikant deze versie heeft gemaakt weet ik niet. Ook hier staat weer Je suis la vrai Jacob in een tekstlint op de tulband, die blauw is geglazuurd. Ook de ogen en wenkbrauwen zijn geglazuurd. Het was overigens wel een kenmerk van Gambier om gezichten op te verven.
Geverfde, maar gezichtsloze Jacobspijp.