Koning, C 3 K V S, wapen van Delft, TDV


Deze pijp, met een koningsfiguur aan de linkerzijde en het wapen van Delft op de andere, is op verschillende sites te vinden in allerlei hoedanigheden. Zelf heb ik ook geen erg sterk fragment, maar bij het zoeken naar informatie viel me wel op dat er geen omschrijvingen zijn van wat deze voorstelling zou kunnen betekenen. Aan de hand van onderstaande pijpenkop zal ik proberen te benaderen wat het thema zou kunnen zijn.



Trechtervormige Goudse pijpenkop uit de periode 1705-1725. Een gedeelte van de ketel ontbreekt. Bij vergelijking met identieke exemplaren op Internet blijkt dat rond het hoofd van de koningsfiguur op de linkerzijde van de pijpenkop een tekst heeft gestaan in de vorm van letters, en wel: C 3 K V S. Op bovenstaande pijp is nog wel een V zichtbaar, direct rechts na het hoofd van de koning. Deze tekst is vrijwel zeker een verwijzing naar wie de koning op de pijpenkop moet zijn. Wel ontstaat er nu een probleem, want wie is die C. de derde, koning van S. dan? Met Wikipedia opsommingen van koningen van de afgelopen eeuwen (tot circa 1720) wordt het niet duidelijker. Ik heb bij een collega-schrijver gezien dat hij Karel V suggereert. Dan zou er dus een 5 moeten staan, geen 3. Dat is een mogelijkheid. Karel de vijfde had een enorm rijk in de 16e eeuw en was ook koning van Nederland. Maar dikker dan dat wordt de link niet.

 

Over de koningsfiguur zelf kan gezegd worden dat hij gekleed is in een harnas en een keizersmantel draagt. In zijn linkerhand houdt hij een regentenstaf vast, in zijn hier afwezige rechterhand houdt hij een rijksappel vast. Verder draagt hij een (keizers)kroon. Onder zijn voeten is een Franse lelie geplaatst.

 

Op de rechterzijde van de pijpenkop staat het wapen van Delft afgebeeld, met een bladerkroon erboven. Om het schild lopen twee kruisende lauwertakken. Onder het schild, onder aan de pijpenkop, staan de initialen TDV. Ze zijn van de Goudse pijpenmaker die deze pijp heeft uitgebracht. De helften van de pijpenkop worden gescheiden door een dubbele stippenrij, een kenmerk van zogenaamde parelnaad pijpen.

 

De combinatie met het Delftse wapen maakt het aanlokkelijk om aan de Oranjes te denken. Het is ook niet vreemd om aan te nemen dat deze pijp gemaakt is ter ere van het koningshuis en de republiek der Nederlanden in het algemeen. Vooralsnog zijn er nog wat losse eindjes op te lossen.